Octrooirecht
Een Putdeksel, bestaande uit een ijzeren bovendeel en een daaraan verbonden betonnen bak. Of een multifunctionele wandelwagen, die ouders in alle mogelijke standen kunnen zetten. Nederland kent duizenden uitvindingen
die beschermd zijn met een octrooi. Dit is het recht om als enige te profiteren van een uitvinding.
Beschermen van een uitvinding
Octrooi is in het buitenland beter bekend als patent. Jaarlijks komen in Nederland tussen 2.000 en 3.000 aanvragen binnen bij Agentschap NL divisie NL Octrooicentrum.
Het octrooi beschermt een uitvinding voor maximaal 20 jaar. In die tijd mag de houder zijn concurrenten verbieden om de technologie te kopiren of commercieel toe te passen. Zo krijgt het bedrijf de mogelijkheid om de
investeringen voor de ontwikkeling terug te verdienen. Door octrooien uit te geven maakt de overheid het dus aantrekkelijk voor bedrijven om te blijven innoveren.
Een papieren octrooiaanvraag in Nederland kost 120. Wie zijn octrooiaanvraag online indient, betaalt 80. Vanaf het derde jaar nadat de aanvraag is ingediend, moet de uitvinder een instandhoudingtaks betalen om het
octrooi in stand te houden. Uitvinders kunnen een octrooi aanvragen via de website van NL Octrooicentrum.
Database voor octrooien
Wanneer het octrooi is toegekend wordt de technologie openbaar gemaakt in de octrooiliteratuur. Bedrijven kunnen deze database gebruiken om hun eigen R & D beleid uit te zetten. Bijvoorbeeld door te checken of de technologie
die zij willen ontwikkelen al door een concurrent is geregistreerd. Ondernemers gebruiken de octrooiliteratuur soms ook om uit te zoeken welke concurrenten al speur- en ontwikkelingswerk verrichten naar een bepaalde techniek.
Rijksoctrooiwet 1995
De Rijksoctrooiwet1995 bepaalt aan welke regels uitvindingen moeten voldoen om bescherming te krijgen. De wet is mede bepaald door internationale verdragen, zoals het Europees Octrooiverdrag van Mnchen en de Europese richtlijn
Handhaving Intellectuele Eigendomsrechten.
In de Rijksoctrooiwet staat onder andere dat alle aanvragers een octrooi krijgen voor maximaal 20 jaar. Uitvinders mogen hun aanvraag in het Nederland of in het Engels indienen. Hierdoor kunnen zij besparen op de vertaalkosten,
wanneer zij hun octrooiaanvraag in een Engelstalige octrooiprocedure voortzetten. De conclusies moeten Nederlandstalig zijn.
Economische Zaken, Landbouw en Innovatie verantwoordelijk
Het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL & I) is verantwoordelijk voor het beleid en de regelgeving op het gebied van octrooien. EL & I brengt het Nederlandse standpunt in bij de Europese Unie, het Europees
Octrooi Bureau en de Wereldorganisatie Intellectuele Eigendom (WIPO). NL Octrooicentrum voert het beleid namens EL & I uit.
Octrooi in het buitenland
Het octrooi is een nationaal recht. Een uitvinder die zijn product buiten Nederland wil beschermen, moet daarvoor aanvullende octrooien aanvragen. Het Europees Octrooiverdrag (EOV) regelt de aanvraag en verlening van octrooien voor
meerdere Europese landen. De procedure duurt gemiddeld vier jaar, waarin een uitvinding wordt getoetst op nieuwheid, inventiviteit en industrile toepasbaarheid. De aanvraag resulteert in een bundel nationale octrooien. Regionale
octrooiaanvragen zijn ook mogelijk in Afrika, Zuidoost-Azi, en een deel van de voormalige Sovjet-Unie.
Het verdrag tot samenwerking inzake octrooien(Patent Coorperation Treaty/PCT) van 1970 maakt het mogelijk om een wereldwijd octrooi aan te vragen. In tegenstelling tot de Europese verleningsprocedure krijgt de ondernemer niet direct
een octrooi. Het zou onbetaalbaar zijn om een octrooi aan te vragen in alle 138 landen die aangesloten zijn bij het PCT-verdrag. Daarom krijgen ondernemers dertig maanden de tijd om te beslissen in welke delen van de wereld zij
een octrooi willen hebben. De World Intellectual Property Organisation (WIPO) voert het verdrag uit.
1 octrooi voor de Europese Unie
Het octrooi is een nationaal recht. Een uitvinder die zijn product buiten Nederland wil beschermen, moet voor elk land afzonderlijk een octrooi aanvragen, in de taal van dat land. Dit maakt het systeem ingewikkeld en duur. Momenteel
wordt gewerkt aan een voorstel voor 1 octrooi voor de Europese Unie: een zogenoemd unitair octrooi.
Unitair octrooi
De Europese Raad voor Concurrentievermogen heeft een voorstel aangenomen van Nederland en een aantal andere Europese landen om 1 octrooi in te voeren in 25 landen.
De landen stellen voor om het octrooi niet meer in alle talen te vertalen, maar 1 keer in het Frans, Duits of Engels. De conclusies moeten in alle 3 de talen worden aangeboden.
Door het aantal vertalingen te beperken, willen de EU-landen de octrooi-aanvraag goedkoper maken. Nu gaat meer dan de helft van de aanvraagkosten op aan vertalingen.
Discussie unitair octrooi
De invoering van een gemeenschappelijk Europees octrooi is een lang slepende discussie. Spanje en Itali zijn het niet eens met de taalkeuze (Frans, Duits of Engels) voor de octrooiaanvraag. Zij willen dat het octrooi ook in hun eigen taal wordt
aangevraagd.
Daarom hebben 25 EU-landen nu een versterkte samenwerking afgesproken. Dit betekent dat het voorstel voor het nieuwe octrooi alleen in deze 25 landen wordt aangenomen. Spanje en Itali horen niet bij de 25 landen, maar kunnen zich later nog aansluiten.
Voordat het voorstel in werking kan treden, moet het nog wel worden goedgekeurd door het Europees Parlement.
Nederland heeft baat bij een goedkoper en eenvoudiger octrooisysteem, omdat ons land op de 3e plaats staat op de lijst van octrooiaanvragers binnen de EU.
Europees Octrooigerecht
Naast het unitair octrooi, werken de lidstaten van de Europese Unie ook aan de oprichting van een Europees Octrooigerecht. Dit gerecht moet beslissen bij octrooigeschillen. Het voorstel hiervoor is gekoppeld aan de voorstellen voor het unitair octrooi.
Volgens het Europese Hof van Justitie was de opzet voor een nieuw Europees octrooigerecht niet verenigbaar met Europees recht. De EU-landen hebben dit advies meegenomen in de uitwerking van een nieuw systeem van geschillenbeslechting. De minister van Economische
Zaken, Landbouw en Innovatie vertegenwoordigt Nederland bij de onderhandelingen.